تکنیکال صنعت
Technical Sanat

پنجشنبه 01 آذر 1403

ایمنی ابزار دستی

ايمني ابزار دستي

  اينگونه وسايل در همه جا از منازل تا اداره‌جات و صنايع يافت مي‌شود و از آنجائيكه به وفور مورد استفاده قرار مي‌گيرد، آسيب‌هاي ناشي از آنها نيز بسيار مي‌باشد. و از آنجائيكه وسايل ساده‌اي مي‌باشند همواره تصور بر اين است كه كار با آنها خطري ندارد و هر كسي مي‌تواند از اين ابزار استفاده كند.

 ابزارهاي دستي كه در اين كارخانه استفاده مي‌شوند شامل انواع آچارها، انبردست، پيچ‌گوشتي و چكش‌ها مي‌باشد. كارگران هنگام كار با ابزار دستي بايد از وسايل حفاظت فردي مناسب استفاده كنند و به منظور جلوگيري از وارد شدن صدمات ناشي از پرتاب ذرات به خود از حفاظ در مقابل چشم و صورت استفاده كند.

 

ايمني آچارها (Torsion Tools )

با توجه به ماهيت صنعت مورد مطالعه كه يكي از معروفترين ابزارهاي دستي آچارها مي‌باشند استفاده ايمن از آچارها به اين بستگي دارد كه استفاده كننده در برابر خطرات احتمالي آچار هميشه هوشيار و آماده باشد.

در هنگام استفاده از اين ابزار ممكن است كه آنها از خار دررفته و در نتيجه شكسته شدنشان باعث صدمه به كاربر شوند. بنابراين فرد بايد هميشه احتمال رها شدن آچار را به حداقل برساند، فرد استفاده‌ كننده بايد هميشه عيوب آچار را بازرسي نموده و براي هر پيچ از آچار مناسب آن استفاده كند.

در اين كارخانه از آچارها در انواع معمولي و پنوماتيكي به وفور استفاده مي‌گردد به خصوص در سالنهاي مونتاژ وانت و سواري، تنها راه حفاظتي پيشنهادي آموزش درباره نحوه صحيح كار با آچارها مي‌باشد.

 

ايمني انبردستها (Pliers Tools)

انبردست اغلب به عنوان يك ابزار چند منظوره بررسي مي‌شود و اغلب مواقع با توجه به هدف اصلي از طراحي آنها، اين وسايل اشتباه و نادرست به كار برده مي‌شوند. انبردستها براي عمل گرفتن و بريدن طراحي شده‌اند و به عنوان وسيله جايگزيني براي آچارها طراحي نگشته‌اند.

چون (فك) دهانه آنها قابل انعطاف است در هنگام كار دهانه آنها از قطعه كار در مي‌رود كه باعث آسيب به دست مي‌گردد. همچنين از انبردستها براي گرفتن سرپيچ و مهره در هنگام بستن آنها استفاده مي‌شود كه باعث اين عمل باعث سائيده شدن سرپيچ‌ها شده و استفاده از آچار براي بستن آنها را مشكل مي‌كند.

بعضي اوقات كناره‌ي برنده انبردست‌ها سبب صدمات مي‌گردد كه اين عمل بيشتر در هنگام بريدن سيم‌هاي كوتاه ديده مي‌شود گذاشتن يك حفاظ در بالاي لبه برنده و استفاده از عينك حفاظتي از پرتاب براد‌ه‌هاي سيم كه سبب صدمات مي‌گردند، جلوگيري خواهد نمود. انبردستهايي كه براي كارهاي الكتريكي به كار برده مي‌شوند، بايستي ايزوله بوده و كارگر در هنگام كار از دستكش عايق استفاده نمايد.

 

ايمني پيچ‌گوشتي‌ها (Screw Drivers )

از پرمصرفترين ابزارهاي دستي است كه به طور غلط از آن استفاده مي‌گردد. از جمله عمل غير ايمن در كار با پيچ‌گوشتي استفاده از پيچ‌گوشتي براي سوراخ كردن، ايجاد لبه يا استفاده به صورت سنبه  (pnch bars) مي‌باشد.

در صورت استفاده از پيچ‌گوشتي براي كارهاي فوق اين وسايل داراي پتانسيل صدمه رساندن به فرد هستند به علاوه استفاده از اين ابزار با دسته شكسته، تيغه خم شده و كند يا نوك تاب برداشته، ممكن است سبب در رفتن پيچ‌گوشتي و صدمه به دست بشود. پيچ‌گوشتي‌هاي سرصليبي ايمن‌تر از پيچ‌گوشتي‌هاي نوع مته دستي مي‌باشد چون در نوع اول احتمال دررفتن و سرخوردن پيچ‌گوشتي كمتر است. سر يك پيچ‌گوشتي بايد متناسب با نوع پيچ انتخاب شود.

ليزخوردن و دررفتن پيچ‌گوشتي‌هاي دوسر نيز نسبت به پيچ‌گوشتي‌هاي داراي انتهاي گرد (چهارسو) و كند شده كمتر مي‌باشد. همچنين پيچ‌گوشتي‌هاي دوسو فشار كمتري براي بستن پيچ نياز دارند. در هنگام كار با پيچ‌گوشتي نبايد قطعه كار را با دست نگه داشت بلكه بايد آن را حتي‌الامكان توسط يك گيره نگه داشت. با اين عمل شانس صدمه ديدن دست در صورت دررفتن پيچ‌گوشتي از قطعه كار كاهش مي‌يابد. همچنين در كارهاي الكتريكي دسته و ميله پيچ‌گوشتي (به جزء سرميله) بايد عايق رساناي جريان برق باشد.

در اين كارخانه از پيچ‌گوشتي‌هاي معمولي يعني نوع مته دستي استفاده مي گشت كه تنها سر آنها عايق جريان برق بود يعني دسته پيچ‌گوشتي و ميله و سرميله رساناي جريان برق بود. پيچ‌گوشتي‌هاي خراب و معيوب كه سر آنها كند و بريده بريده و ناصاف شده است هرچند وقت يكبار به واحد تعميرات فرستاده مي‌شود و توسط دستگاه سنگ سر آنها صاف و تيز مي گردد و دوباره مورد استفاده قرار مي‌گيرد. كارگران برق‌كار شركت از نوعي پيچ‌گوشتي تحت عنوان فازمتر استفاده مي‌كنند كه تنها سرميله آن عايق نمي‌باشد، بنابراين بسيار مناسب براي برق‌كاري مي‌باشد.

 

چكش‌ها (Hammers )

چكشها در انواع اندازه‌ها و شكل‌هاي گوناگون و براي اهداف متفاوت ساخته شده‌اند و انتخاب آنها نيز بايد براساس هدف و كاربردشان باشد. در مركز بهمن موتور از انواع مختلفي از چكشها استفاده مي‌گردد. گروهي داراي سرآهني هستند كه در خطوط صافكاري، قطعه‌سازي، اتاق‌سازي جلو و عقب استفاده مي‌گردند و گروهي داراي سرلاستيكي هستند كه در خطوط مونتاژ جهت بالانس كردن درب ماشين، جا انداختن قطعه در محل مورد نظر و استفاده مي‌شوند.

به طور كلي اصول زير در استفاده از چكشها بايد رعايت گردد.

ـ براي حفاظت چشمها بايستي از عينك بغل حفاظ‌دار (Goggles ) استفاده شود.

ـ هميشه چكش مورد نظر بايستي اندازه و وزنش با شغل تناسب داشته باشد.

ـ هرگز از يك چكش براي ضربه زدن و كوبيدن چكش ديگر استفاده نشود.

ـ در هنگام عمل چكش‌زني بايستي چكش به‌ طور عمودي پايين آورده شود و به صفحه مورد نظر برخورد نمايد.

ـ هيچگاه دسته چكشها رنگ نگردد و همواره چكش‌ها به طور روزانه بازديد گردند.

ـ تعويض و اصلاح چكشهايي كه داراي تورفتگي، شكستگي يا پوسيدگي شديد هستند.